Bij het bankje onder de appelboom waar opa zo graag zat, op de zee waar hij jarenlang als visser actief was, in het bos waar hij zo graag wandelde... Het is voor nabestaanden meestal niet moeilijk om een mooie plek te bedenken waar zij de as van hun overleden dierbare willen uitstrooien. Maar kan dat zomaar overal?
Na de crematie wordt de as bewaard in een asbus. Deze wordt in een algemene nis in het crema-torium geplaatst voor een wettelijk verplichte bewaarperiode van 30 dagen. Die periode kunnen de nabestaanden gebruiken om de juiste beslissing te nemen over de uiteindelijke bestemming. Ook hebben ze zo tijd om te bekijken of de overledene hier zelf iets over gezegd heeft in zijn testament. Voor die uiteindelijke bestemming zijn er een aantal mogelijkheden, zoals bijzetten in een colum-barium, verwerken in een mooi herdenkingssieraad of thuis in een urn op de schoorsteenmantel zetten. Je kunt er ook voor kiezen om de as te verstrooien, waarbij er ook weer veel verschillende opties zijn met betrekking tot de plek en de methode.
Op land
De meeste crematoria en begraafplaatsen hebben een strooiveld waar de as verstrooid kan wor-den. Op een andere plek verstrooien mag ook, maar alleen als je toestemming hebt van de grond-eigenaar. In de eigen achtertuin is dus geen probleem. Veel gemeenten hebben ook speciale plek-ken aangewezen waar as verstrooid mag worden, bijvoorbeeld in een natuurgebied. Dit staat be-schreven in de Algemene Politie Verordening (APV). Ook de Stichting Natuurlijk Herdenken weet precies welke mogelijkheden er zijn met betrekking tot verstrooien in de natuur.
Over water
Verschillende rederijen verzorgen uitstrooiing op zee. Je kunt kiezen voor een ceremonie waarbij de familie aanwezig is, of je kunt de as laten verstrooien zonder dat je er zelf bij bent. Het is ook mogelijk om de as in een (natuurvriendelijke) urn overboord te zetten. Afhankelijk van het materiaal blijft de urn even drijven. Daarna verdwijnt hij langzaam onder water richting zeebodem. Uiteinde-lijk lost de urn op en zal de as zich in het water verspreiden. Ook op binnenwateren, zoals grote meren en rivieren, is het meestal toegestaan om as te verstrooien.
Vanuit de lucht
De as kan ook vanuit een vliegtuig verstrooid worden. Voor verstrooiing boven land geldt wederom dat er toestemming van de grondeigenaar nodig is. Dit kan dus alleen als je van tevoren heel pre-cies kunt inschatten waar de as terechtkomt. De meeste verstrooiingen vanuit de lucht gebeuren dan ook boven zee. De familie kan toekijken vanaf het strand en soms is het mogelijk dat enkele familieleden mee gaan in het vliegtuig.
In de wolken
Sinds een paar jaar kun je ook kiezen voor ballonverstrooiing. Nabestaanden laten ballonnen ge-vuld met de as en helium los op een mooie plek en kijken ze na terwijl ze opstijgen naar de wol-ken. Op ongeveer 25 kilometer hoogte wordt de druk op de wand van de ballonnen zo groot dat ze knappen. De as verspreidt zich vervolgens over de vier windstreken. De ballonnen zijn biologisch afbreekbaar en de as is niet traceerbaar.
Tekst: Frieda Zieleman